Werken op hoogte brengt altijd risico’s met zich mee. Jaarlijks gebeuren er veel ongelukken door onvoldoende valbeveiliging, met soms ernstige of zelfs fatale gevolgen. Vooral in de bouw- en onderhoudssector is valgevaar een van de grootste oorzaken van bedrijfsongevallen.
Valbeveiliging is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook essentieel om de veiligheid van werknemers te waarborgen. Werkgevers en gebouweigenaren hebben de verantwoordelijkheid om valrisico’s te minimaliseren en te zorgen voor veilige werkomstandigheden.
Bij MNO Dakrenovatie staat veiligheid altijd op de eerste plaats. In deze blog leest u wanneer valbeveiliging verplicht is, welke normen en richtlijnen gelden en hoe u met de juiste voorzieningen zorgt voor veilige dakwerkzaamheden.
Inhoudsopgave
- Waarom is valbeveiliging belangrijk?
- Wanneer is valbeveiliging verplicht?
- Is valbeveiliging verplicht op het dak?
- Welke valbeveiligingsvoorziening moet ik kiezen?
- Wat zijn de belangrijkste richtlijnen voor dakveiligheid?
- Hoe hoog moet dakrandbeveiliging zijn?
- Conclusie
Waarom is valbeveiliging belangrijk?
Valbeveiliging is cruciaal voor iedereen die op hoogte werkt, of dit nu een dakdekker, glazenwasser of installateur is.
Een klein moment van onoplettendheid kan grote gevolgen hebben. Zo heeft het impact op de veiligheid van werknemers én kunnen werkgevers te maken krijgen met juridische en financiële gevolgen als ze hier niet aan voldoen.
De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert streng op de naleving van de veiligheidsvoorschriften. Wanneer bedrijven zich niet aan de regels houden, kunnen zij boetes krijgen of aansprakelijk worden gesteld. Investeren in structurele veiligheidssystemen is dus niet alleen verstandig, maar ook noodzakelijk.
Wanneer is valbeveiliging verplicht?
Volgens de Arbowet zijn werkgevers en gebouweigenaren verplicht om ervoor te zorgen dat werkzaamheden op en rondom daken veilig worden uitgevoerd.
Valbeveiliging is verplicht bij:
- Werkzaamheden op een hoogte van 2,5 meter of meer.
- Extra risico’s zoals werken boven water, op een instabiele ondergrond of in de buurt van machines.\
- Tijdelijke werkzaamheden zoals inspecties, schoonmaak of reparaties.
Werkgevers en gebouweigenaren die deze regels niet naleven, kunnen aansprakelijk worden gesteld bij ongevallen. In sommige gevallen wordt dit zelfs als een strafbaar feit beschouwd.
Is valbeveiliging verplicht op een plat dak?
Volgens de Arbowet moet valgevaar worden voorkomen bij werkzaamheden vanaf 2,5 meter hoogte.
Er zijn twee hoofdtypen valbeveiliging die kunnen worden toegepast:
- Collectieve bescherming, zoals dakrandbeveiliging, leuningen, vangnetten en steigers. Deze bieden de beste bescherming en hebben de voorkeur volgens de arbeidshygiënische strategie.
- Individuele bescherming, zoals harnasgordels die zijn aangelijnd aan een ankerpunt of lijnsysteem. Dit wordt toegepast als collectieve bescherming niet mogelijk is.
Bij gebouwen waar regelmatig werkzaamheden op het dak plaatsvinden, zoals onderhoud aan installaties of zonnepanelen, is het aan te raden om te kiezen voor een permanente valbeveiligingsoplossing. Dit vermindert het risico op ongevallen en zorgt ervoor dat werkzaamheden veilig en efficiënt uitgevoerd kunnen worden.
Welke valbeveiligingsvoorziening moet ik kiezen?
Een veilige werkplek op hoogte begint met het maken van de juiste keuzes op het gebied van valbeveiliging. Elk dak is anders, en ook de aard van de werkzaamheden kan sterk variëren. Daarom is het belangrijk om vooraf goed te inventariseren welke risico’s er zijn en welke veiligheidsmaatregelen daarbij passen.
Het kiezen van de juiste maatregel begint bij een risico-inventarisatie op locatie. Afhankelijk van de omstandigheden bepaalt u welke vorm van valbeveiliging nodig is.
De arbeidshygiënische strategie helpt bij deze afweging:
- Begin met het aanpakken van de bron van het gevaar. Denk bijvoorbeeld hierbij aan het afdichten van sparingen.
- Kies vervolgens voor collectieve beschermingsmaatregelen, zoals dakrandbeveiliging of het plaatsen van steigers.
- Als collectieve middelen niet toepasbaar zijn, wordt individuele bescherming ingezet, zoals harnassen met een leeflijn en ankerpunten.
Deze volgorde helpt om risico’s systematisch en effectief te beperken.
Wat zijn de belangrijkste richtlijnen voor dakveiligheid?
Werkgevers en beheerders zijn wettelijk verplicht om valgevaar te voorkomen bij werken op hoogte. Daarbij gaat het niet alleen om naleving van de regels, maar ook om het inrichten van een veilige werkplek.
Belangrijke kaders hiervoor zijn:
- Arbowet: Valbeveiliging verplicht vanaf 2,5 meter hoogte
- Bouwbesluit 2012: Verplichting tot veilige onderhoudsvoorzieningen bij nieuwbouw en renovatie
- NEN 2484 & NEN 365: Eisen voor ladders, steigers en valbeveiliging
- NEN-EN 13374: Norm voor tijdelijke dakrandbeveiliging
Deze normen zorgen samen voor duidelijkheid over wat veilig werken op hoogte inhoudt.
Hoe hoog moet dakrandbeveiliging zijn?
Volgens de Arbowet en de NEN-EN 13374 norm gelden de volgende eisen over hoe hoog een dakrandbeveiliging moet zijn:
- Minimale hoogte van 1,0 meter is standaard
- Tijdelijke beveiliging moet bestaan uit:
- Bovenleuning (minimaal 1,0 meter)
- Middenleuning (ca. 0,5 meter)
- Kantplank (minimaal 0,15 meter)
Verder moet de constructie stevig verankerd zijn. Bij windkracht 6 of hoger gelden extra eisen. Op grotere hoogten (vanaf 10 meter) kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn.
Conclusie
Valbeveiliging is van cruciaal belang om ernstige ongevallen op daken te voorkomen. Werkgevers en gebouweigenaren zijn wettelijk verplicht om een veilige werkomgeving te creëren en valrisico’s te minimaliseren. Naast het naleven van de wetgeving zorgt goede valbeveiliging ervoor dat werknemers veilig kunnen werken zonder onnodige gevaren.
Het toepassen van de juiste veiligheidsmaatregelen, zoals dakrandbeveiliging, harnasgordels en steigers, helpt bedrijven om risico’s te verkleinen en aansprakelijkheid te voorkomen. Daarnaast draagt het bij aan een efficiëntere werkomgeving, waarin onderhouds- en renovatiewerkzaamheden zonder onderbrekingen kunnen worden uitgevoerd.
Op zoek naar een ervaren partner die dakrenovaties uitvoert met maximale aandacht voor veiligheid?
Wij van MNO Dakrenovatie helpen u graag met duurzame oplossingen, veilige uitvoering en systemen die voldoen aan de hoogste normen. Neem vrijblijvend contact op voor een afspraak of inspectie op locatie.
